Ομιλία στην μνήμη Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτη

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΠΕΤΡΑΣ ΚΑΙ ΧΕΡΡΟΝΗΣΟΥ

ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ

 

Ομιλία στην μνήμη Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτη

 

          Εορτάζουμε απόψε και αύριο έναν νέο Άγιο της Εκκλησίας. Τον Όσιο Πορφύριο τον Καυσοκαλυβίτη.

          Ένα Άγιο που τον γνωρίσαμε προσωπικά. Ίσως και μερικοί από σας και να είχατε εξομολογηθεί σ’ αυτόν. Τι πρωτόγνωρο! Ένα Άγιο που αποτελεί περίτρανη απόδειξη ότι ο Χριστός είναι «χθες και σήμερον και εις τους αιώνας ο Αυτός». Ένα Άγιο που μαρτυρεί ότι το ποτάμι της Αγιότητος δεν στέρεψε και πως η Ορθόδοξη Εκκλησία μας είναι Σχολή Αγιότητος.

          Ο Όσιος Πορφύριος, στις 27 Νοεμβρίου 2013, αναδείχτηκε Άγιος με απόφαση της Μητρός Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο, λαμβάνοντας υπ’ όψιν του τη συνείδηση του πληρώματος της Εκκλησίας, τον κατέταξε στο Αγιολόγιο της Εκκλησίας.

Τους Αγίους δεν τους επιβάλει χαριστικά η διοίκηση της Εκκλησίας, τους πιστεύει, τους αναδεικνύει το χριστεπώνυμο πλή­ρω­μα, για την  ζωή, τα θαύματα και την ομολογία τους. Τους Αγίους τους προβάλλει ο ουρανός. Αυτό το λέμε ως απάντηση σε εκείνους που φρονούν ότι πρώιμα αναγνωρίστηκε Άγιος, αφού έχουν συμπληρωθεί λίγα χρόνια, μόλις είκοσι και κάτι, από την κοίμησή του. 2 Δεκεμβρίου 1991. Πολλές φορές έχει συμβεί αυτό.

Η αναγνώριση της Οσιότητος του π. Πορφυρίου ήταν επιβεβλημένη λοιπόν από την Εκκλησία. Την ποθούσε ο κόσμος και αυτήν την φωνή ενωτίστηκαν ο Πατριάρχης μας και η Αγία και Ιερά Σύνοδος. Και μας χάρισαν, σε καιρούς ποικίλων αξιολογικών κρίσεων, αυτήν την ευλογία.

Ο Όσιος Πορφύριος τι ήταν; Ποια ήταν η ζωή του, η παιδεία του, το τέλος του; Νομίζω ότι πολλά απ’ αυτά σάς είναι γνωστά. Δεν θα αναφερθώ σε λεπτομέρειες. Ενδεικτικά μόνο θα παραθέσω μερικά στοιχεία.

Ήταν αγιορείτης σε όλη του τη ζωή. Τι σου είναι αυτό το Άγιον Όρος! Πόσους Αγίους δεν έχει αναδείξει!

Πήγε στο Άγιον Όρος παιδί, 12 χρόνων. Έφυγε κρυφά. Ήθελε να μιμηθεί τον Άγιο Ιωάννη τον Καλυβίτη. 14 ετών έγινε Μοναχός. Είχε πόθο ασκήσεως, ιερό ζήλο, θεϊκό έρωτα. Όταν ο θεϊκός έρωτας φλέγει την καρδιά σου, όλες οι άλλες αγάπες του κόσμου μειώνονται, ελαττώνονται, εξαφανίζονται. Και ενώ προσδοκούσε ότι εκεί θα έμενε ολόκληρη τη ζωή του, του ήλθε, στα 19 του χρόνια, πειρασμός δοκιμασίας, από σοβαρό πρόβλημα υγείας. Τι εκπλήξεις που έχει η ζωή!

Έπρεπε να φύγει από το Άγιον Όρος. Απομακρύνθηκε τοπικά, ποτέ ψυχικά και πνευματικά. Έφυγε παρά τη θέλησή του. Η καρδιά του είχε δοθεί στην Παναγία. Πήγε στην Εύβοια, στον τόπο καταγωγής του και έγινε νεότατος Ιερομόναχος. Έζησε 12 χρόνια εκείσε στην Ιερά Μονή του Αγίου Χαραλάμπους. Τα προβλήματα της υγείας μεγάλωναν και τελικά κατέληξε στην Αθήνα. Η πρόνοια του Θεού κατηύθηνε τη ζωή του εκεί. Τότε η Πολυκλινική Αθηνών ζητούσε Εφημέριο με προσόντα. Πήγε και ο Ιερομόναχος Πορφύριος.

Αν και ήταν ολιγογράμματος, δευτέρας Δημοτικού, κατόρθωσε η ακτινοβολία της ιερατικής του μορφής να εξουδετερώσει τις αντιδράσεις του πανεπιστημιακού συμβουλίου, που είχε αντιρρήσεις για την πρόσληψή του ως Εφημερίου στο Ναό. Αυτό το διοικητικό συμβούλιο στη συνέχεια, θεώρησε την παρουσία του εκείσε ως τη μεγαλύτερη ευλογία του Θεού.

Τριάντα τρία χρόνια εφημέρευσε σ’ αυτόν το Ναό του Αγίου Γερασίμου της οδού Πειραιώς. Τι δεν προσέφερε! Πόσο κόσμο δεν εβοήθησε! Πόσα θαύματα δεν έκανε σε αρρώστους! Πόσους δεν προετοίμασε για την αιωνιότητα! Πόσους συγγενείς των ασθενών δεν παρηγόρησε! Πόσους γιατρούς δεν εμψύχωσε και δεν βοήθησε ακόμη και στις διαγνώσεις τους! Και τον εθαύμαζαν. Πόσο νοσηλευτικό προσωπικό δεν στήριξε! Πόσες χιλιάδες λαού δεν εξομολόγησε, που περνούσαν απ’ αυτό το κεντρικό μέρος της Αθήνας! Ακόμη πόσες γυναίκες, δυστυχείς για την αμαρτωλή ζωή τους, δεν οδηγήθηκαν στη μετάνοια, από την αγιαστική του παρουσία!

Τι μας λέει το παράδειγμά του; Πως και η Ομόνοια μπορεί να αναδείξει Αγίους! Εκεί, στην Ομόνοια, σαράντα και πλέον χρόνια, έπηξε την καλύβη του. Εκεί μετέφερε τα Καυσοκαλύβια του Αγίου Όρους. Αυτό είναι ένα μήνυμα σε όλους μας, που παραπονούμαστε για τον τόπο που μένουμε και για τους ανθρώπους που έχουμε δίπλα μας. Δεν μας φταίνε ούτε ο τόπος, ούτε οι άνθρωποι. Η καρδιά μας έχει εμπάργκο αγάπης και η εσωστρέφεια μάς έχει απομονώσει. Ο δαίμονας μεγεθύνει παντού τα προβλή­ματα. Αυτό είναι το έργο του για να μας κρατεί πάντοτε σε ακαταστασία.

Ο Όσιος Πορφύριος, πνευματικά, δεν απομακρύνθηκε ποτέ από το Άγιον Όρος, όπου κι αν έμενε. Κράτησε στην καρδιά του την ευλογία της Παναγίας κι αυτή με τη χάρη της τον σκέπαζε. Η ταπείνωσή του, η απλότητά του, ο σεβασμός του στον κάθε άνθρωπο, η ακοίμητη λειτουργική προσευχή του, τον ανέδειξαν Άγιο.

Του χάρισε ο Θεός ένα μεγάλο χάρισμα, από τα κρείττονα. Αυτό της διοράσεως. Να προλέγει, να βλέπει τόπους που δεν έχει πάει, να ανακαλύπτει νερό, να παρατηρεί καταστάσεις εκ του μακρόθεν. Θα μπορούσαμε να τον χαρακτηρίζαμε ως τον κατ’ εξοχήν προορατικό νέο Πατέρα της Εκκλησίας. Έβλεπε και κάτω από την επιφάνεια της γης. «Δεν είναι, παιδί μου, αυτό το χάρισμα που έχω δικό μου. Είναι του Θεού».

Είχε έντονη αγωνία να δημιουργήσει ένα ησυχαστικό κάθισμα στην Αττική, γι’ αυτόν και για θεοφόρες ψυχές, που ήταν κάτω από την πνευματική του καθοδήγηση. Πήγε στα Καλλίσια και τελικά επέλεξε το Μήλεσι. Εκεί έμεινε από το έτος 1979 και συγκρότησε Ησυχαστήριο. Έμενε σε τροχόσπιτο, αργότερα σε δύο ταπεινά πλινθόκτιστα δωμάτια, με πολλές στερήσεις και με πολλές αρρώστιες.

Οι αρρώστιες του τον κρατούσαν, τον περισσότερο καιρό, κατάκοιτο. Αλήθεια πόσο υπέφερε αυτός ο άνθρωπος! Και όμως δεν ζήτησε ποτέ από το Θεό να τον κάνει καλά, αλλά μόνο καλό. Αυτό ζητούσε και από τους ανθρώπους να προσεύχονται.

Εκεί, στο Μήλεσι, αργότερα, κτίστηκε ένας περίλαμπρος Ναός. Ενώσω ζούσε δεν ολοκληρώθηκε, όπως και το κτιριακό συγκρότημα του Ησυχαστηρίου. Ο Θεός, κατά τον πόθο του, του έστειλε μήνυμα, τον προειδοποίησε και έγκαιρα, τυφλός ων, αναχώρησε από τον τόπο αυτό που είχε επιλέξει για το Άγιον Όρος.

Πήγε στη μετάνοιά του, στα αγαπημένα του Καυσοκαλύβια για να κοιμηθεί. Τα τελευταία του λόγια ήταν «ίνα ώσιν εν». Η ενότητα της Εκκλησίας. Τόση αγάπη είχε γι’ αυτήν. Επικοινώνησε με πολλά πνευματικά του παιδιά τηλεφωνικά. Τους έδωσε την ευλογία του και τα αποχαιρέτησε. Εκεί, στο κελί του, αναπαύθηκε στις 4.30 το πρωί της 2ας Δεκεμβρίου 1991.

Είχε δώσει οδηγίες στους Μοναχούς. Κανένας να μην μάθει την ημέρα της κοιμήσεώς του. Κηδεύτηκε μόνο από τους Μοναχούς της Σκήτης και τάφηκε εκεί, σε βαθύτατο τάφο, έτοιμο από μηνών. Παρήγγειλε μάλιστα, όταν θα γίνει εκταφή, μετά τριετίαν, να παραλάβουν τα οστά του και να τα πάνε στην έρημο. Αυτό έπραξαν. Ήθελε να μην τιμηθεί ποτέ το πρόσωπό του. Πίστευε ότι δεν ήταν άξιος τιμής και σεβασμού. Άλλες όμως ήταν οι βουλές του Θεού.

Ο Όσιος Πορφύριος λατρεύτηκε, κυριολεκτικά, από χιλιάδες ανθρώπους. Ο απλός λόγος του, η αγάπη του, στήριξε τις ψυχές τους, τους ανακούφισε στα βάσανά τους. Ο λόγος του αποτελεί έκφραση ευαγγελικής και πατερικής διδαχής.

Όταν διαβάζουμε τους λόγους του αισθανόμαστε την ευωδία της ζωής του. Έχει χάρη αυτός ο θαυματουργικός λόγος. Δεν είναι εγκεφαλικός. Είναι βιωματικός. Είναι λόγος απόσταγμα, εναρέτου ζωής. Λόγος που μιλά στην καρδιά μας και μας οικοδομεί.

Μας λέγει ο Όσιος Πορφύριος: Τίποτε δεν είναι τυχαίο στη ζωή μας και τίποτε δεν γίνεται χωρίς να υπάρχει αιτία. Ούτε μία πευκοβελόνα δεν πέφτει από το πεύκο αν δεν το θέλει ο Θεός. Γι’ αυτό να μην στενοχωριόμαστε για ό,τι μας συμβαίνει.

Στενοχωριέσαι με τα πρόσωπα του σπιτιού σου και βασανίζεσαι πότε με τη γυναίκα και πότε με τα παιδιά σου; Αυτά είναι όμως που σε κάνουν να ανεβαίνεις πνευματικά ψηλά. Σου τους έχει δώσει ο Θεός για σένα. Μαζί τους θα σωθείς!

Όταν αμαρτάνεις να μην απελπίζεσαι. Δεν υπάρχει απελπισία μέσα στην Εκκλησία. Στενοχώρια μπορεί να έχεις, αλλά απελπισία όχι. Έχει πάντοτε ο Θεός, αρκεί να Τον πιστεύεις και να Τον αγαπάς. Τις περισσότερες φορές, εκεί που απελπίζεσαι, σου στέλνει κάτι που δεν το περιμένεις.

Να μη ζητάμε από το Θεό να μας απαλλάξει από μια αρρώστια ή να μας λύσει τα προβλήματά μας. Να του ζητούμε δύναμη και ενίσχυση για να τα υπομένουμε. Να κρούομε με ευγένεια την πόρτα της ψυχής Του. Όταν ο Θεός δεν μας δίδει κάτι που επίμονα ζητούμε, έχει το λόγο Του. Να μην εκβιάζουμε με τις προσευχές μας το Θεό. Ο Κύριος ποτέ δεν μας ξεχνάει και αν είναι για το καλό μας, ό,τι Του ζητούμε θα μας το δώσει όταν πρέπει.

Το καλύτερο απ’ όλα είναι να ζητάμε να γίνει το θέλημα του Θεού. Αυτό είναι το πιο ασφαλές για μας. Αν το λέμε, ο Θεός θα μας τα δώσει όλα πλούσια. Όταν όμως υπάρχει έστω και λίγος εγωισμός, δεν γίνεται τίποτε.

Να αισθανόμαστε την αρρώστια ως επίσκεψη του Θεού για να συγχωρηθούν οι αμαρτίες μας. Και ποιο είναι το φάρμακό του για όλες τις αρρώστιες μας; Το Σώμα και το Αίμα του Χριστού. Από το παράθυρο του πόνου βλέπουμε καλύτερα τα πράγματα στη ζωή. Ένα μόνο να γνωρίζουμε. Ότι ζούμε γιατί το θέλει ο Θεός. Γι’ αυτό να μη χάνουμε ποτέ το θάρρος μας. Να μην μας απασχολεί πόσο θα ζήσουμε και αν θα ζήσουμε. Αυτό να το αφήσουμε στην αγάπη του Θεού. Έλεγε: «Αισθάνομαι την ασθένεια ως αγάπη του Χριστού. Χριστέ μου η αγάπη σου δεν έχει όρια».

Οι Πατέρες διδάσκουν ότι δεν συμφέρει τον άνθρωπο που θέλει να ζήσει πνευματική ζωή να έχει καλή υγεία. Οι δοκιμασίες μάς ενώνουν περισσότερο με το Θεό. Πολύ ωφέλεια έχουμε από τις ασθένειες, αρκεί να τις υπομένουμε χωρίς γογγυσμό και να δοξάζουμε το Θεό, ζητώντας το έλεός Του.

Όταν έχουμε με το Χριστό σχέση απολύτου εμπιστοσύνης, έχουμε τη χαρά του παραδείσου. Να προσεύχεστε στη ζωή σας. Οι Άγιοι μόλις άνοιγαν τα χέρια τους, τους επισκεπτόταν η Θεία Χάρις. Το κλειδί για την πνευματική ζωή είναι η προσευχή. Να λέτε το «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με».

Θέλεις να δεις τον Ιησού Χριστό; Έρχου και είδε! Τον Χριστό δεν τον βλέπουν όσοι δεν πιστεύουν στο Ευαγγέλιο. Ο Χριστός σου μιλάει με το Ευαγγέλιο. Μην περιφρονείς τη σωτήρια φωνή Του. Φύγε μακριά από την αμαρτωλή ζωή και άκουε με προσοχή τη διδασκαλία Του. Τι μας λέγει ο Χριστός; «Όποιος κρατά τις εντολές μου και τις εκτελεί, αυτός με αγαπά. Και αυτός που με αγαπά, θα αγαπηθεί από τον Πατέρα μου και εγώ θα τον αγαπήσω και θα του φανερώσω τον εαυτό μου.»

Αν τηρείς τις εντολές του Κυρίου, με τρόπο θαυμαστό θα δεις τον Κύριο μέσα σου, όπως τον έβλεπε ο Απόστολος Παύλος. Η αγάπη προς το Χριστό δεν έχει όρια. Το ίδιο και η αγάπη προς τον πλησίον μας, να εκτείνεται παντού, στα πέρατα της γης, σε όλους τους ανθρώπους, ιδιαίτερα στα παιδιά.

Το φάρμακο και το μεγάλο μυστικό για την πρόοδο των παιδιών είναι η ταπείνωση. Ο Θεός θέλει να οδηγούμε τα παιδιά στην ταπείνωση. Να λέτε στα παιδιά σας: Παιδί μου τα χαρίσματα που έχεις ο Θεός σου τα έδωσε. Προσευχήσου να σου δώσει ο Θεός δυνάμεις, να σου δώσει τη χάρη Του. Σε όλα τα θέματα πρέπει να μάθουν τα παιδιά να ζητάνε τη βοήθεια του Θεού.

Αγαπητοί μου,

Θα σας πω κάτι που θα σας κάνει πολύ μεγάλη εντύπωση. Δεν το ξέρετε. Ο Όσιος Πορφύριος αγαπούσε πολύ την Κρήτη. Είχε έλθει στην Κρήτη. Ποθούσε μάλιστα να ιδρύσει στην Μεγαλόνησο το Ησυχαστήριό του. Πήγε στα Χανιά, καρπός της προσευχής του και της πνευματικής του πατρότητος είναι η Μονή της Χρυσοπηγής. Αυτή συ­νέ­θεσε τον πρώτο τόμο της βιογραφίας και των διδαχών του.

Ήλθε και εδώ, στο Λασίθι. Του άρεσε πολύ ο τόπος μας. Τον ανέπαυσε. Είδε πολλές περιοχές, στη Σητεία, στην Ιεράπετρα, στο Μεραμβέλλο. Μάλιστα έλεγε ότι ο Άγιος Νικόλαος έχει το καλύτερο κλίμα, που θα τον βοηθούσε στην υγεία του και θα ήθελε να περάσει ένα χειμώνα εδώ. Δεν πρόλαβε όμως να έλθει και να μείνει. Κράτησε στην καρδιά του την αγάπη για την Κρήτη και τους ανθρώπους της. Τον ευχαριστούμε πολύ γι’ αυτό και τον αγαπούμε πολύ.

Αγαπητοί μου,

Αυτός είναι ο νέος Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης. Ο προορατικός, ο σημειοφόρος, ο ιαματικός, ο Άγιος της υπο­μονής, της καλοσύνης, της ταπείνωσης και της αγάπης, που δόξασε το Άγιον Όρος και την Εκκλησία μας, που βοήθησε αναρίθμητα πλήθη ανθρώπων.

Να τον επικαλούμαστε. Έχει μεγάλη παρρησία προς το Θεό. Χαιρόμαστε που απόψε εδώ τιμούμε την μνήμη του και τον παρακαλούμε να μας επισκιάζει πάντοτε με τη χάρη του.

Ακούστε τι μας λέγει ο Άγιος. Ζήστε τον Χριστό και θα είστε ευτυχισμένοι εν Χριστώ. Ό,τι και να κάνουμε, νηστείες, αγρυπνίες, ελεημοσύνες, μετάνοιες, αν δεν αγαπήσουμε το Χριστό δεν σωζόμαστε.